Upadłość konsumencka dla przedsiębiorców

Wstęp

Dnia 24 marca 2020 roku weszły w życie przepisy dotyczące upadłości konsumenckiej (ustawa z 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy Prawo upadłościowe i innych ustaw, Dz.U. poz. 1802). O wielu zaletach nowelizacji pisaliśmy w artykule:

– podsumowującym nowelizację, oraz

– możliwości ponownego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Istotną zmianą jest to, że osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą wpisaną do CEiDG (tzw. samozatrudnieni) będą mogli ogłosić upadłość konsumencką. Zatem upadłość konsumencka dla przedsiębiorcy jest możliwa. Przedsiębiorca zatem będzie mógł złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości jak dotychczas osoba nieprowadząca działalności gospodarczej. Wniosek o upadłość konsumencką może być złożony także w trakcie wykonywania działalności gospodarczej.

Brak sprawdzania przyczyn niewypłacalności (winy przedsiębiorcy)

Przed w/w nowelizacją sąd rozpoznawał przyczyny powstania niewypłacalności, co w praktyce eliminowało niektórych dłużników jako uprawnionych – wnioskujących o upadłość konsumencką. Aktualnie sąd nie będzie sprawdzał, czy zadłużenie powstało z winy dłużnika. Chodzi o tzw. ujemne przesłanki upadłościowe. Sąd nie będzie badał winy lub niedbalstwa dłużnika przy zaciąganiu zobowiązań. Dotyczy to także oczywiście przedsiębiorców wnioskujących o upadłość konsumencką.

Ewentualna wina w przyczynieniu się do powstania stanu niewypłacalności, będzie analizowane dopiero na kolejnym etapie – na etapie ustalenia planu spłat wierzycieli, czyli już po pozytywnym rozpoznaniu przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.

Wtedy w wyjątkowych przypadkach możliwa będzie odmowa oddłużenia przedsiębiorcy wnioskującego o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, ale tylko wtedy, kiedy wykazane zostanie, że stan niewypłacalności był wynikiem celowego działania dłużnika. Mam tutaj na myśli sytuacje kiedy przedsiębiorca celowo trwonił swój majątek z pokrzywdzeniem wierzycieli, tj. podejmował świadome działania, będące wynikiem złej woli tego dłużnika.

Skutkiem uznania takiego przedsiębiorcy zainteresowanego upadłością konsumencką będzie wydłużenie planu spłaty wierzycieli nawet do 7 lat. W odróżnieniu od maksymalnie 3 lat spłaty jakie sąd ustala dla tzw. rzetelnego dłużnika.

Przed wejściem w życie tych zmian sądy często oddalały wnioski o ogłoszenie upadłości konsumenckiej po stwierdzeniu, że dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień. W/w nowelizację należy zatem ocenić jako bardzo korzystną dla przedsiębiorcy zainteresowanego upadłością konsumencką.Brak majątku przedsiębiorcy

Brak majątku przedsiębiorcy

Co do zasady, przedsiębiorcy występujący z wnioskiem upadłościowym musieli dysponować majątkiem rzędu kilku czy nawet kilkunastu tysięcy złotych, niezbędnym na pokrycie kosztów postępowania, w tym między innymi na między innymi wynagrodzenia syndyka. Na mocy w/w nowelizacji zrównanie osób prowadzących działalność gospodarczą z konsumentami powoduje, że przedsiębiorcy nie muszą co do zasady posiadać żadnego majątku. W takim przypadku koszty postępowania pokrywane są ze środków skarbu państwa. Następnie ujmuje się je w planie spłaty lub umarza, gdy nie ma możliwości spłacenia ich ze środków pochodzących z masy upadłościowej.

Ochrona warunków mieszkaniowych

W stosunku do przedsiębiorcy wnioskującego o ogłoszenie upadłości konsumenckiej będzie możliwe wydzielenie dla upadłego przedsiębiorcy środków na wynajęcie mieszkania Sytuacja taka znajdzie zastosowanie w przypadku gdy w skład masy upadłościowej osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą będzie wchodzić jej mieszkanie lub dom. Dodatkowo należy wykazać jeszcze potrzebę zaspokojenia upadłemu i jego rodzinie potrzeb mieszkaniowych (czyli np. osoba najbliższa upadłego przedsiębiorcy, z którą zamieszkiwał do tej pory też nie powinna być właścicielem domu czy mieszkania). Taki dłużnik otrzyma określoną kwotę masy upadłości na wynajęcie innego lokum dla siebie i rodziny.